![](/media/lib/562/n-silarskimoskal-afd97aa321dd462d23eb2850778eb0de.jpg)
Wykrywacz z UJ zdalnie zbada zatopione w Bałtyku niebezpieczne substancje
26 września 2023, 11:31Naukowcy z Instytutu Fizyki UJ pracują nad prototypowym wykrywaczem z działem neutronowym, który będzie rozpoznawać potencjalnie niebezpieczne zatopione materiały. Dzięki niemu możliwe będzie określenie składu podejrzanych substancji, znajdujących się pod wodą, w sposób zdalny, zatem i bezpieczny dla nurków oraz naukowców. Zespół prowadzony przez doktora Michała Silarskiego i profesora Pawła Moskala dowiódł, że za pomocą działa neutronowego można określić skład zatopionych substancji i stworzył koncepcję detektora, który eliminuje zakłócenia powstające podczas odczytu w wodzie.
![](/media/lib/213/n-alfred-ze-sweterkiem-a35feb6def1a8527748b8e2fb86faf1a.jpg)
Najstarszy Australijczyk robił swetry dla poszkodowanych pingwinów
13 lutego 2015, 07:37Najstarszy Australijczyk, 109-letni obecnie Alfred Date, wziął udział w akcji robienia na drutach miniswetrów dla pingwinów małych poszkodowanych przez wycieki ropy.
![](/media/lib/93/n-stetoskop-6840a774da2c35676966a794ac1943bc.jpg)
Superczuły test wykryje wczesną fazę choroby
29 maja 2012, 11:12Naukowcy z Imperial College London i Uniwersytetu w Vigo stworzyli bardzo czuły test do wykrywania PSA - antygenu gruczołu krokowego, którego poziom wzrasta przy rozroście lub raku prostaty. Członkowie zespołu przekonują, że test łatwo zrekonfigurować, tak by wykrywał inne choroby czy wirusy. Warunkiem jest znajomość związanych z nimi biomarkerów.
![](/media/lib/570/n-chanchan-dca914f840686c32b9eb1ffd7a6714af.jpg)
Kultury prekolumbijskie i hiszpańscy kolonizatorzy zanieczyścili Antarktydę metalami ciężkimi
12 stycznia 2024, 17:44Ludzie zanieczyszczali środowisko metalami ciężkimi na długo przed epoką przemysłową. Badania takie są prowadzone przede wszystkim dla półkuli północnej i dowiedzieliśmy się z nich o zanieczyszczeniach powodowanych przez starożytny Rzym czy o wpływie wydarzeń politycznych w średniowiecznej Anglii na stan zanieczyszczeń. Teraz podobne badania przeprowadzono dla Półkuli Południowej i w lodach Antarktydy znaleziono ślady zanieczyszczeń generowanych przez rdzenne kultury Ameryki Południowej oraz hiszpańskie kolonie.
![](/media/lib/215/n-kapsulka-z-czujnikiem-dfc4a7ebef434b358e6a4bc22b991c65.jpg)
Wykorzystanie gazów jelitowych do diagnozowania chorób
13 marca 2015, 11:54Gazy produkowane przez bakterie zamieszkujące przewód pokarmowy mogą się przyczyniać do chorób żołądkowo-jelitowych. Australijscy naukowcy zaprezentowali metody monitorowania za ich pośrednictwem stanu zdrowia. W ramach jednej z nich trzeba by połknąć elektroniczny czujnik gazów w formie pigułki.
![](/media/lib/120/n-nacisk-b02829dec8c16acd61201cb8671051f8.jpg)
Warto przycisnąć
25 czerwca 2012, 11:46Tworzenie nowych egzotycznych połączeń różnych materiałów wcale nie będzie potrzebne do zwiększenia mobilności elektronów w krzemie. Szwajcarsko-francuski zespół naukowców wykazał, że poddanie krzemu typu p większemu naciskowi przyspiesza elektrony.
![](/media/lib/579/n-greatbluehole-09da68b69a62cb5b53cb5142f0a3f1d5.jpg)
Taam Ja' Blue Hole – najgłębszy podmorski lej krasowy na świecie
2 maja 2024, 13:52Zespół meksykańskich badaczy z Consejo Nacional de Humanidades, Ciencias y Tecnologías-El Colegio de la Frontera Sur poinformował, że podmorski lej krasowy Taam Ja', który odkryto z 2021 roku, to najgłębsza tego typu struktura na świecie. Podmorskie studnie znajdowane są na całym świecie, a najsłynniejsza z nich to Great Blue Hole w pobliżu Belize.
![Omułek jadalny (Mytilus edulis)© Arnejohs](/media/lib/217/n-1192720788_091496-d1f30cdcde5bb8bec770abac11a8b613.jpeg)
Znamy kolejny nowotwór zakaźny
14 kwietnia 2015, 05:50Z kwietniowego wydania magazynu Cell dowiadujemy się o odkryciu kolejnego zaraźliwego nowotworu. Naukowcy z Howard Hughes Medical Institute i Columbia University stwierdzili, że wybuchy epidemii białaczki, które zdziesiątkowały niektóre populacje małżów wzdłuż wschodniego wybrzeża Ameryki Północnej, były spowodowane zarażaniem się jednych osobników od drugich
![](/media/lib/124/n-swiecacy-nicien-f63bbf08236147da68c84e5f9cf9808d.jpg)
Ważniejsza ilość utleniaczy na początkowych etapach życia?
23 lipca 2012, 11:09Wiele wskazuje na to, że poziom reaktywnych form tlenu (RFT) na wczesnych etapach życia pozwala określić jego długość.
![](/media/lib/587/n-kiszonki-acbba472f69ac97e253384f5ad2dc60b.jpg)
Duży ludzki mózg pojawił się dzięki fermentowanej żywności?
12 sierpnia 2024, 13:09Z jakiego powodu pojawił się duży mózg? Objętość mózgu przedstawicieli taksonu Australopithecine, z którego prawdopodobnie wyewoluował rodzaj Homo, była około 3-krotnie mniejsza, niż mózgu H. sapiens. Tkanka mózgowa jest bardzo wymagająca pod względem metabolicznym, wymaga dużych ilości energii. Co spowodowało, że w pewnym momencie zaczęła się tak powiększać? Najprawdopodobniej było to związane z dietą, a jedna z najbardziej rozpowszechnionych hipotez mówi, że to opanowanie ognia dało naszym przodkom dostęp do większej ilości kalorii. Jednak hipoteza ta ma poważną słabość.